| مشخصات فایل | |
| تعداد اسلاید | 71 اسلاید |
| حجم فایل | 65 مگابایت |
| قابلیت تغییر دیزاین | ![]() |
| قابلیت کپی متن | ![]() |
| عکس آموزشی | ![]() |
| فیلم آموزشی | ![]() |
| منبع | بررسی وضعیت سلامت برای پرستاران انتشارات جامعه نگر |
بررسی و معاینهی پستانها و دستگاه تناسلی
این فصل به بررسی جامع پستانها و دستگاه تناسلی زنان و مردان میپردازد. معاینهی دقیق این اندامها نقش حیاتی در تشخیص زودهنگام بیماریها، بهویژه سرطانهای پستان، دهانه رحم و بیضه دارد. پرستاران نقش کلیدی در آموزش خودآزمایی و انجام معاینات غربالگری ایفا میکنند.
معاینهی پستان شامل مشاهده و لمس دقیق بافت پستان، نوک پستان، آرئول و غدد لنفاوی زیربغل است. زنان و مردان باید به بررسی منظم تغییرات پستانشان تشویق شوند. معاینهی دستگاه تناسلی نیز شامل ارزیابی ساختارهای خارجی و داخلی، انجام پاپ اسمیر در زنان و بررسی بیضهها در مردان است.
معاینهی پستانها: مشاهده و لمس
آمادگی و موقعیتیابی
مددجو باید لباس خود را خارج کرده و دو پستان را برهنه کند. در حالی که دستها و بازوان او شل در دو طرف بدنش آویزان هستند، پرستار آینهای را جلوی مددجو قرار میدهد تا چگونگی انجام معاینه را ببیند.
مشاهدهی دقیق
پستانها از نظر شکل، پوست، قوام، الگوهای عروقی، وجود خال، گرههای لنفاوی، اندازه و تقارن مشاهده میشوند. نوک پستان در سطح چهارمین فضای بیندندهای قرار دارد. یک پستان معمولاً بزرگتر از دیگری است.
لمس سیستماتیک
لمس بافت پستان در وضعیت به پشت خوابیده و دستها زیر سر بهتر انجام میگیرد. این وضعیت موجب پهن شدن بافت پستان روی دیوارهی قفسهی سینه میشود. لمس به یکی از سه روش انجام میشود: در جهت یا خلاف جهت عقربههای ساعت، از بالا به پایین، یا از مرکز به محیط.
بررسی غدد لنفاوی
غدد لنفاوی زیربغل زمانی که مددجو در وضعیت نشسته قرار دارد بهتر لمس میشوند. چهار ناحیه باید بررسی شود: لایهی عضلهی پکتورال، دیوارهی قفسهی سینه، قسمت بالای استخوان بازو و لبهی قدامی عضلهی دورسی لاتیموس.
تغییرات طبیعی پستان
بلوغ (۵-۲۰ سالگی):پستان در چهار مرحله رشد میکند. یک پستان ممکن است سریعتر از دیگری رشد کند.
جوانی (۲۰-۳۰ سالگی):پستان به اندازهی کامل میرسد. شکل آن قرینه است.
حاملگی:اندازهی پستان به تدریج تا ۲-۳ برابر میشود. نوک پستان بزرگ میشود و آرئول تیره میگردد.
یائسگی و سالمندی:پستانها چروک میخورند، بافت آنها نرمتر میشود و ظاهری شل پیدا میکند.
عوامل خطر سرطان پستان
نکتهی مهم:بهترین زمان برای خودآزمایی پستان ۲-۳ روز بعد از پایان قاعدگی است. خانم یائسه باید هر ماه پستانهایش را معاینه کند.
معاینهی دستگاه تناسلی زنان
معاینهی دستگاه تناسلی زنان میتواند موجب اضطراب آنها شود. حتی اگر پرستار از رویکرد آرام و راحت استفاده کند، معاینهی تناسلی یکی از سختترین تجربههای نوجوانان است. زمینهی فرهنگی باید در نظر گرفته شود و پرستار باید توضیحات دقیقی در مورد علت انجام معاینه ارائه دهد.
آمادگی مددجو
مددجو در وضعیت لیتاتومی قرار میگیرد. از او خواسته میشود مثانهاش را تخلیه کند. یک ملحفه در اختیار مددجو قرار داده میشود. وسایل مورد نیاز شامل تخت معاینه، اسپکولوم واژینال، منبع نوری، دستکش، لام میکروسکوپ و ظرف جمعآوری نمونه است.
معاینهی خارجی
پرستار توزیع رشد مو، پوست پرینه، لوبهای بزرگ و کوچک، کلیتوریس، دهانهی مجرای ادراری و دهانهی واژن را مشاهده میکند. غدد اسکن و بارتولین لمس میشوند. به طور طبیعی غدد قابل لمس نیستند.
معاینهی داخلی
اسپکولوم به آرامی وارد واژن میشود. سرویکس از نظر رنگ، ظاهر، دهانه، وضعیت، اندازه و ترشح بررسی میشود. دهانهی رحم طبیعی صورتی، هموار و گرد است. قطر آن در زنان جوان ۲-۳ سانتیمتر است.
پاپ اسمیر
نمونهها از آندوسرویکس و سرویکس خارجی با استفاده از اسپاچولای پلاستیکی و سایتوبراش گرفته میشوند. این تست غربالگری بدون درد است و باید هر سال در خانمهای فعال از نظر جنسی و بالای ۱۸ سال انجام شود.
عوامل خطر سرطان دهانه رحم
عوامل خطر سرطان تخمدان
عوامل خطر سرطان آندومتر
تشخیص سریع سرطانهای دستگاه تناسلی کلید درمان موفق است. مسئولیت اصلی پرستاران آموزش به مددجویان در مورد خودآزمایی و اهمیت معاینات دورهای است.
معاینهی دستگاه تناسلی مردان
معاینهی دستگاه تناسلی مردان شامل بررسی ساختارهای خارجی و حلقه و کانال اینگوئینال است. به علت شیوع بالای بیماریهای منتقله از راه تماس جنسی در نوجوانان و جوانان، بررسی دستگاه تناسلی باید قسمتی از معاینات روتین در این گروه سنی باشد. پرستار از روش ملایم جهت کاهش اضطراب مددجو استفاده میکند.
معاینهی پنیس
پرستار ساختار پنیس را مشاهده میکند. در مردان ختنه نشده، پوست حشفه جهت مشاهدهی گلنس و مجرای ادراری کنار زده میشود. دهانهی مجرای ادراری به صورت شیار است و با فاصلهی چند میلیمتری از نوک گلنس قرار دارد.
فشار آرام گلنس بین دو انگشت شست و اشاره موجب باز شدن دهانهی مجرا و بررسی وجود ترشح میشود. دهانهی مجرا از نظر ضایعات، تورم و التهاب بررسی میشود. گلنس به طور دقیق از نظر وجود ضایعات بررسی میشود.
معاینهی اسکروتوم و بیضهها
اسکروتوم از نظر اندازه، شکل، تقارن، ضایعات یا تورم مشاهده میشود. معمولاً اسکروتوم تیرهتر از پوست سایر نواحی بدن بوده و سطح آن خشن است. پوست اسکروتوم معمولاً شل است.
بیضه و اپیدیدیم توسط انگشتان میانی، اشاره و شست به آرامی لمس میشوند. باید نسبت به فشار آرام حساس باشند ولی دچار تندرنس نشوند. در لمس باید صاف، چرممانند و عاری از ندول باشند.
خودآزمایی بیضهها
معاینه را بعد از حمام یا دوش آب گرم انجام دهید زمانی که ساک اسکروتوم شل است. جلوی آینه بایستید و پنیس را در دست خود گرفته و معاینه کنید.
بررسی سیستماتیک
پوست اسکروتوم را از نظر تورم یا توده بررسی کنید. از انگشت اشاره و میانی زیر بیضه و انگشت شست روی آن استفاده کنید. بیضهها را از نظر ضخامت و وجود توده و سفتی بررسی نمایید.
شناسایی موارد غیرطبیعی
تودهی کوچک و به اندازهی نخود در جلو و کنار بیضه را بررسی کنید. این تودهها معمولاً بدون درد بوده و غیرطبیعی هستند. در صورت وجود توده فوراً با پزشک تماس بگیرید.
هشدار ایمنی:سرطان بیضه یکی از تومورهای سخت شایع میان مردان ۱۸-۳۴ ساله است. تشخیص اولیه حیاتی است. شایعترین نشانه بزرگی بدون درد یک بیضه و وجود تودهی قابل لمس، کوچک، سخت و به اندازهی یک نخود در جلو یا یک طرف بیضه است.
پیشگیری از بیماریهای جنسی
استفاده از کاندوم توسط شریک جنسی، محدود کردن تعداد شرکای جنسی، پرهیز از تماس جنسی با افراد دارای شرکای جنسی متعدد و رعایت بهداشت پرینه از روشهای پیشگیری هستند.
علائم هشداردهنده
درد یا سوزش هنگام دفع ادرار، درد لگن، خونریزی بین قاعدگیها، خارش و بثورات اطراف واژن، ترشح واژینال یا از پنیس، و وجود زخم، تاول یا زگیل در نواحی تناسلی از علائم هشداردهندهی بیماریهای منتقله از راه جنسی هستند.
معاینات دورهای
تمام مردان ۱۵ سال و بالاتر باید خودآزمایی دستگاه تناسلی را هر ماه انجام دهند. معاینات دورهای توسط مراقبین بهداشتی نیز بر اساس عوامل خطر و سن توصیه میشود.